Khám phá Cố đô Hoa Lư - Nơi lưu giữ lịch sử oai hùng của dân tộc

Nằm trong quần thể danh thắng Tràng An, Cố đô Hoa Lư là biểu tượng uy nghiêm của một thời dân tộc hùng mạnh. Dẫu trải qua hàng thế kỷ, nơi đây vẫn trầm mặc, thanh tịnh, nhưng mỗi bức tường đá, mỗi ngôi đền cổ đều kể một câu chuyện vàng son về lịch sử oai hùng của Việt Nam.
Ghé thăm Hoa Lư, bạn không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc cổ kính, mà còn cảm nhận được linh hồn dân tộc lan tỏa qua từng góc sân, từng con đường rêu phong. Một lần đến đây, chắc chắn sẽ là trải nghiệm khó quên trong đời.

1. Cố đô Hoa Lư – Di sản văn hóa được UNESCO công nhận giữa lòng Ninh Bình
Địa chỉ: xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình
Sở hữu diện tích rộng rãi ấn tượng lên đến 300ha với các công trình kiến trúc có giá trị cao về mặt văn hóa, lịch sử cùng cảnh sắc non nước hữu tình, Cố đô Hoa Lư là một trong bốn vùng lõi thuộc Quần thể danh thắng Tràng An, được UNESCO chính thức công nhận là Di sản văn hóa kép đầu tiên và duy nhất tại Đông Nam Á vào năm 2014. Cố đô cũng là một trong những điểm tham quan tại Ninh Bình được nhiều người yêu thích bậc nhất hiện nay.

Xem thêm: Ninh Bình tuyệt sắc với Tam Cốc Bích Động - Nam thiên đệ nhị động

2. Bạn có thể đến viếng thăm Cố đô Hoa Lư bằng những loại phương tiện nào là hợp lý nhất?
Nằm trên địa bàn giáp ranh giới giữa hai huyện Hoa Lư, Gia Viễn cùng thành phố Ninh Bình. Nếu có ý định tham quan Cố đô, bạn có thể di chuyển bằng các loại phương tiện như xe khách, máy bay, tàu hỏa đều được. 

3. Ngược dòng thời gian tìm hiểu về bề dày lịch sử trong 42 năm nơi Cố đô Hoa Lư
Cố đô Hoa Lư là đế đô đầu tiên của nước ta, tồn tại trong 42 năm. Mảnh đất này là nơi đã chứng kiến sự nghiệp dựng nước và giữ nước oai hùng của 12 năm triều Đinh (968 – 980), 29 năm triều Tiền Lê (980 – 1009) và đầu nhà Lý (1009 – 1010).
Với địa thế đồi núi trùng điệp bao bọc xung quanh vành đai kinh đô như tấm bình phong vững chãi, cùng dòng Hoàng Long uốn khúc và cánh đồng Nho Quan, Gia Viễn với hào sâu, Hoa Lư là vùng đất có giá trị cao về mặt quân sự. Chính tại vùng đất này, năm 968, Đinh Bộ Lĩnh đã dẹp loạn 12 sứ quân, lên ngôi hoàng đế, lập ra nước Đại Cồ Việt oai hùng, và Hoa Lư trở thành trung tâm chính trị, đồng thời là đế đô đầu tiên của nước ta.

Đến thời vua Lý Thái Tổ, ông đã đưa ra quyết định dời dô lịch sử, và Hoàng thành Thăng Long chính là nơi được lựa chọn khi nhận ra kinh đô Hoa Lư chật hẹp, khó mở mang thành đô và không phù hợp với vị thế đất nước lúc bấy giờ.

Xem thêm chương trình du lịch Thu - Đông:

Tour mùa Đông Trung Quốc 6N5Đ: Cáp Nhĩ Tân - Làng Tuyết Hương - Lễ Hội Bẵng Đăng - Yabuli (Noshop)
Tour mùa Thu Trung Quốc 6N5Đ: Cửu Trại Câu - Thành Đô - Đô Giang Yến - Công Viên Gấu Trúc
Tour Trung Quốc: Cáp Nhĩ Tân - Lễ Hội Băng Đăng - Yabuli - Làng Tuyết Hương - Trùng Khánh 7N7Đ
Tour mùa Thu Nhật Bản: Osaka - Kobe - Kyoto - Yamanashi - Núi Phú Sĩ - Tokyo 6n5đ

Chính quyết định mang tính chất lịch sử này đã kết thúc những tháng ngày Hoa Lư là vùng đất cố đô của nước ta. Tuy nhiên, hệ thống triều đình và cơ sở vật chất của Hoàng thành Thăng Long lúc bấy giờ đều thừa hưởng từ kinh đô Hoa Lư ngày trước. Tuy sau này các vua không sinh sống tại đây nữa, nhưng Cố đô Hoa Lư vẫn tiếp tục được xây dựng những công trình kiến trúc kiên cố với đền, chùa, đền thờ và được bảo tồn cho đến tận ngày nay.
4. Cố đô Hoa Lư - Dấu ấn về một thời vàng son của dân tộc
Nếu có dịp về với vùng đất cố đô trong hành trình khám phá Ninh Bình, bạn chắc chắn sẽ ngạc nhiên trước cảnh sắc trầm mặc, hoài cổ và phảng phất dư vị thời gian nơi đây. Nhưng ở đâu đó nơi thành lũy bờ tường, bạn vẫn sẽ nhận ra nét uy nghi, oai linh của một đế đô nguy nga tráng lệ ngày trước. 
Với diện tích rộng rãi ấn tượng lên đến hơn 300ha, Cố đô Hoa Lư là quần thể di tích với các công trình kiến trúc tường thành, hang động, đền chùa, lăng mộ và những công trình khác có giá trị lịch sử và văn hóa cao. Cố đô được chia làm 3 vùng, bao gồm: vùng bảo vệ đặc biệt, vùng đệm và các di tích liên quan.

Vùng bảo vệ đặc biệt bao gồm toàn bộ khu vực bên trong thành Hoa Lư, với những di tích còn tồn tại cho đến ngày nay như đền vua Lê Đại Hành, đền vua Đinh Tiên Hoàng, đền thờ Công chúa Phất Kim, chùa Nhất Trụ, phủ Vườn Thiên, chùa Kim Ngân, bia Câu Dền, chùa Cổ Am, phủ Chợ, hang Bim, chùa Duyên Ninh, sông Sào Khê và tường thành, nền điện dưới lòng đất.
Trong khi đó, vùng đệm của Cố đô Hoa Lư lại bao gồm khu vực cảnh quan hai bên dòng Sào Khê, Quần thể danh thắng Tràng An với hệ thống chùa và Động Am Tiên, đình Yên Trạch, hang Muối, hang Quàn, hang Sinh Dược, hang Luồn, hang Địa linh, hang Ba Giọt, hang Nấu Rượu, chùa Bà Ngô, đền Trần, phủ Khống, phủ Động, động Liên Hoa, hang Bói, v.v.
Các di tích liên quan trong quần thể Cố đô Hoa Lư đóng vai trò quan trọng dưới thời nhà Đinh, bao gồm hệ thống chùa Bái Đính cổ, cổng Nam, cổng Động, động Hoa Lư, động Thiên Tôn, đền thờ Đinh Bộ Lĩnh cùng những di tích thờ vua Đinh khác ở tỉnh Ninh Bình.
5 Những công trình kiến trúc tiêu biểu nơi Cố đô Hoa Lư
5.1 Khám phá di tích đền thờ vua Đinh Tiên Hoàng nơi Cố đô Hoa Lư
Trải dài khắp hơn 1.000 năm lịch sử, những công trình di tích có ý nghĩa quan trọng nơi Cố đô Hoa Lư vẫn được bảo tồn và giữ gìn cho đến tận ngày nay. Nổi bật hơn cả là đền thờ vua Đinh Tiên Hoàng và đền vua Lê Đại Hành.
Tọa lạc nơi xã Trường Yên – vốn là trung tâm thành Đông của cố đô ngày trước – đền vua Đinh Tiên Hoàng tọa lạc tại vị thế cực kỳ lý tưởng: phía trước là núi Mã Yên, nơi mộ vua Đinh oai linh nằm đó ngắm nhìn vẻ đẹp non sông. Đền được khởi công xây dựng từ thời nhà Lý theo kiểu ‘nội công, ngoại quốc’, mô phỏng hình dáng của kiến trúc kinh đô xưa, sau đó được kiến thiết lại dưới thời Hậu Lê.

Là một trong những công trình kiến trúc độc đáo của nước ta được xây dựng từ thế kỷ 17, đền vua Đinh Tiên Hoàng là quần thể bao gồm các công trình uy nghi như ngọ môn quan, núi giả, hồ sen, vườn hoa, nghi môn ngoại, nghi môn nội cùng ba tòa bái đường, Thiên Hương và hậu cung. Trong cùng là Hậu đặt tượng vua Đinh cùng các con trai ông. Ngày nay, nơi đền thờ vua vẫn còn đó những cổ vật quý báu như đôi voi chầu, cặp bảo vật long sàng đá (sập đá) được đặt ở vị trí Sân rồng, tạc hoàn toàn từ đá xanh nguyên khối với những đường nét chạm khắc tinh xảo. 

Chương trình Tour du lịch miền Bắc:

Du lịch Hà Nội - Ninh Bình - Tràng An - Chùa Bái Đính - Vịnh Hạ Long
Du lịch Hà Nội - Sapa - Chinh Phục Fansipan - Bản Cát Cát - Moana - Lào Cai - Tam Đảo
Tour Hà Nội - Làng Quê Quan Họ Bắc Ninh - Ninh Bình - Trang An - Bái Đính - Hoa Lư
Du lịch Hà Nội - Mộc Châu - Phú Thọ - Bản Cỏi - Đồi Chè Long Cốc 4 ngày 3 đêm

Không chỉ vậy, đền vua Đinh còn được trang trí bởi nhiều hình dáng, họa tiết chạm khắc tinh xảo trên những cột gỗ, đá với hình rồng, mây, tiên nữ, hoa lá, v.v Đây là những minh chứng rõ nét nhất thể hiện được sự tài hoa, khéo léo của những người nghệ nhân của thế kỷ 17 ngày trước.
5.2 Đền vua Lê
Tọa lạc tại vị trí cách đền vua Đinh khoảng độ 500m chính là đền vua Lê Đại Hành với quy mô nhỏ hơn. Ngôi đền được xây dựng với ba tòa gồm Bái Đường, Thiên Hương thờ Phạm Cự Lượng – người có công giúp Lê Hoàn lên ngôi ngày trước. Ở khu vực chính cung là nơi thờ vua Lê Đại Hành, bên trái là Lê Ngọa Triều, con trai vua Lê, bên phải thờ hoàng hậu Dương Vân Nga. Trước đền là quảng trường trung tâm Cố đô Hoa Lư, sau đền là hào nước bảo vệ cố đô ngày trước chạy quanh dưới chân núi Đìa.

Ngày nay, nơi đền vua Lê vẫn còn đó những dấu tích kiến trúc cổ với những mảng chạm trổ, điêu khắc công phu và cả dấu tích của nền cung điện cũ với các món đồ gốm sứ cổ. Các hiện vật quý này bây giờ vẫn đang được lưu trữ tại phòng bảo tàng phía trái đền.
5.3 Đền thờ Công chúa Phất Kim 
Nằm bên cạnh đền vua Lê Đại Hành và chùa Nhất Trụ chính là đền thờ Công chúa Phất Kim, con gái của vua Đinh Tiên Hoàng. Đền là nơi người dân xây dựng để suy tôn người phụ nữ hiền lành, chịu nhiều sóng gió của thế kỷ X ngày trước.
Không chỉ là đế đô đầu tiên của đất nước ta ngày trước, Cố đô Hoa Lư ngày nay vẫn còn đó những công trình kiến trúc có ý nghĩa to lớn về văn hóa, lịch sử, thể hiện được một thời dân tộc oai hùng. Nếu có dịp về với vùng đất Ninh Bình, đừng bỏ lỡ cơ hội một lần được ghé đến tham quan nơi cố đô bạn nhé.

Bản Quyền Hình Ảnh:
Dế Mèn Travel luôn tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ về tác phẩm nhiếp ảnh, ảnh chụp của các cá nhân và tổ chức. Chúng tôi luôn cố gắng nỗ lực liên hệ với tất cả các tác giả có ảnh được sử dụng để xin sự cho phép sử dụng ảnh. Nếu có sự sơ xuất hay thiếu sót nào, chúng tôi xin được gửi lời xin lỗi tới các tác giả, chủ sở hữu hình ảnh. Các anh/chị cũng vui lòng gửi phản hồi lại cho Dế Mèn Travel!